KIRŞEHİR AHİ EVRAN ÜNİVERSİTESİ
“ Bölgesel Kalkınmada Tarım ve Jeotermal Odaklı Misyonları Olan Üniversite ”
BÖLGEDE İHTİSASLAŞMA ALANLARI: TARIM ve JEOTERMAL
İHTİSASLAŞMA ALANLARIN SEÇİLME GEREKÇELERİ
TR71 Bölgesinde yer alan Kırşehir, tarım ve hayvancılık üretimine elverişli bir coğrafyada bulunmakta ve ekonomik olarak gelişmekte olan iller kategorisinde yer almaktadır. Kırşehir, sosyo-ekonomik gelişmişlik endeksi açısından komşu illerle kıyaslandığında (Aksaray 55. Kırıkkale 41. Nevşehir 36. ve Niğde 56. sırada) 40. sıradadır. Demografik açıdan bakıldığında 221.209’luk nüfusa (110.008’i erkek ve 111.201’i kadın) sahiptir. Nüfusunun %38.1’i 25 yaş altında olan Kırşehir’de toplam nüfusun %51.8’ini etkin çalışma yaşı aralığında olan 25-65 yaş grubu oluşturmaktadır. Nüfusunun % 64,4’ünün şehirlerde, %35,6’sının ise kırsal alanda yaşadığı Kırşehir, Türkiye ortalamasıyla kıyaslandığında şehirleşme oranının düşük olduğu iller arasındadır. Kırsal alan nüfus yoğunluğunun fazla olması bölgede tarım ve hayvancılık için önemli bir avantaj oluşturmaktadır. Bu veriler Kırşehir’in nüfus olarak üretime katkı sağlayacak bir niteliğe sahip olduğunu göstermektedir. Nufüs yoğunluğu açısından bakıldığında, kilometrekareye 35 kişi düşmekte olup bu oran, Türkiye ortalamasının (100) oldukça altındadır.
Kaba Yem Projesinin Gerekçeleri
Kırşehir büyükbaş hayvancılık açısından önemli bir üretim hacmine sahiptir. Kırşehir kırmızı et üretiminde marka değere sahip illerdendir. Her yıl ithal edilen büyükbaş hayvan sayısının %40’ı Kırşehir’e gelmektedir. İldeki büyükbaş hayvan işletmesine ait veriler Tablo 1’de verilmiştir.
Tablo 1: Hayvancılık İşletme Sayısı
İşletme Kapasitesi
|
Besi İşletme Sayısı |
Damızlık İşletme Sayısı |
0-50 arası
| 2.431 | 9.480 |
50-100 arası
| 77
| 34 |
100-200 arası
| 27
| 1
|
200 ve yukarısı
| 33 | 3 |
Toplam
|
12.086
|
Kırşehir’de 593 milyon TL olan canlı hayvan ticareti ilin milli gelirinin yaklaşık %12’sini oluşturmaktadır. Kırşehir, hayvancılık sektörünün temel girdisi olan kaba yem ihtiyacının yaklaşık % 10’unu karşılamakta olup büyük ölçüde dışa bağımlı durumdadır. Bu durum sektörün gelişmesi için önemli bir handikap oluşturmaktadır. Üniversitemiz bünyesinde yürütülecek projeler yoluyla bölgenin iklim koşullarına uygun yem bitkilerinin üretilmesi hayvancılık sektöründe verimlilik ve rekabet açısından önemli bir avantaj sağlayacaktır. Bu nedenle projelerimizden bir tanesi kaba yem üretimi ile ilgilidir.
JEOKAREM/GETAT/SAUTER Projelerinin Gerekçeleri
Üniversitemiz iç ve dış paydaşların görüş, talep, öneri ve desteklerine değer vermekte, yeni bölüm/program açılması sürecinde dış paydaşların görüşleri dikkate alınmaktadır. Bu çerçevede Kırşehir ve bölgedeki dış paydaşlarla iki ortak akıl toplantısı düzenlenmiştir. Paydaşların katılımıyla yapılan GZFT analizi sonucunda bölgenin önemli bir potansiyeli olan Jeotermalin daha etkin kullanımı konusunda proje ve çalışmalar yapılması vurgulanmıştır. Bu çerçevede, Jeotermal kaynağın özellikle sağlık sektöründe kullanımına yönelik projeler üniversitemizin amaç ve hedefleri arasında belirlenmiştir. Hali hazırda 38 yataklı Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Hastanemizde kullanılmaktadır. Ancak gelen talepler doğrultusunda Termomineral sıcak suyun, geleneksel ve tamamlayıcı Tıp (GETAT) ve sporcu sağlığı ve termal rehabilitasyon (SAUTER) hizmetlerinde kullanılarak yeni sektörler oluşması ve bölge ekonomisine katma değer sağlanması istenmiştir. Bu nedenle projelerimizden dört tanesi bu konuda yoğunlaşmıştır.
Termal Seralarda Kümelenme Projesinin Gerekçesi
Ayrıca bölgemizde, yüz yıllardır yapılan geleneksel tarım ürünleri yerine, jeotermal sıcak su ile ısıtılacak seralarda katma değeri yüksek; sebze, tıbbi aromatik bitkiler ve süs bitkileri sektörlerinde üretim yapılarak bitki çeşitliliğine alternatif ürünlerle katkı sağlanacaktır.
Ceviz Odaklı Kalkınma ve Gelişim Projesinin Gerekçesi
Kaman cevizi adı altında zaten marka değeri oluşmuş ilimizde ceviz konusunda yıllar içerisinde oluşmuş birikmiş problemlere çözüm arayışımızın yer aldığı cevizde verimliliğin arttırılması projesi de önceliklerimiz arasındadır. Ceviz ve badem ithalatının 250 Milyon dolara çıktığı göz önüne alındığında bu projenin önemli bir katma değer sağlayacağı ve bölgenin ve ülkenin ekonomik kalkınmasına hizmet edeceği açıktır.
Üniversitemizin birçok konuda dış paydaşlarla iş birliği yapma potansiyeli bulunmaktadır. Bu kapsamda; paydaşlarla iş birliği yapılarak üretimin çeşitlendirilmesi, girişimciliğin geliştirilmesi, kültürel mirasın korunması, tabiat varlıklarının sürdürülebilir yönetiminin iyileştirilmesi, kadınların ve dezavantajlı grupların ekonomik ve sosyal hayata katılımının sağlanması ve nitelikli insan kaynağının geliştirilmesi gibi ulusal ve uluslararası düzeyde çalışmalar yoluyla bölgesel kalkınmaya katkı sağlanacaktır. Bu nedenle, bütün paydaşlarımızı davet ettiğimiz toplantılarda yaptığımız protokol gereği paydaşlarımızın projelerle ilgili katkıda bulunacaklarına dair beyan alınmıştır.
Üniversitemizin paydaşlarla yapabileceği potansiyel iş birlikleri kapsamında ülkemizin 2023 hedefleri doğrultusunda belirlenen kadınların iş gücüne katılım ve istihdamının artırılması, dezavantajlı grupların (engelliler, yaşlılar, bağımlılar ve eski hükümlüler) rehabilite ve istihdamı, tarım işçilerinin sosyal hizmetlere erişiminin sağlanması ve iyileştirilmesi, tarım ve hayvancılıkta üretimin çeşitlendirilmesi, tarımda su ve toprak kaynaklarının korunması, bölgede marka değeri olan tarımsal ürünlerin öne çıkarılması ve tarımsal ürün işleme tesislerinin yaygınlaştırılması konularında kadın istihdamına pozitif ayrımcılık uygulanacaktır.
Projeler sayesinde bölgede tarım ve jeotermal alanında yatırımların önü açılacak ve bu iki konuda kümelenme imkanı oluşturulacaktır. Projeler aynı zamanda kadınların engellilerin ve iş gücüne katılım konusunda dezavantajlı grupların istihdamının önünü açacak; üniversitenin ve bölgenin bu alanlarda ihtisaslaşmasına önemli bir katkı yapacaktır.
Pilot Üniversite Projeleri
Pilot Üniversite kapsamında Üniversitemizin önümüzdeki beş yıllık dönemde bölgesel kalkınmaya dönük olarak, diğer sektörlerle iş birliği içerisinde yürütmeyi planladığı proje konuları şunlardır:
1. Terme Sahasında Jeotermal Kaynağın Temini ve Proje Sahalarına İletimi Projesi
2. Termal Seralarda Kümelenme Projesi
3. Kaba Yem Üretim Projesi
4. Ceviz Odaklı Kalkınma ve Gelişim Projesi
5. Jeotermal Kaynaklı Rehabilitasyon Merkezi (JEOKAREM/GETAT) Projesi
6. Sporcu Sağlığı Araştırma, Uygulama ve Termal Rehabilitasyon Merkezi (SAUTER) Projesi
7. Pilot Üniversite Projelerinin Eğitim ve Tanıtım Projesi
Projeler Gerçekleştirilirken İşbirliği Beyanı Alınan Dış Paydaşlar
1. Kırşehir İl Özel İdaresi
2. Kırşehir Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği
3. İl Yazı İşleri Müdürlüğü
4. İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü
5. Kırşehir Belediye Başkanlığı
6. Kırşehir İl Sağlık Müdürlüğü
7. Halk Sağlığı Müdürlüğü
8. Ramada Resort Otel
9. Ahiler Kalkınma Ajansı
10. Kırşehir Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği
BÖLGEDE VE ÜNİVERSİTE BÜNYESİNDE YÜRÜTÜLEN FAALİYETLER
1. Terme Sahasında Jeotermal Kaynağın Temini ve Proje Sahalarına İletimi Projesi
Üniversitemiz tarafından gerçekleştirilecek Pilot Üniversite kapsamındaki projelere jeotermal kaynağın kazandırılması projesidir. Üniversitemiz, Pilot Üniversite çerçevesinde tasarlanan jeotermal kaynaklı projeler için (Jeotermal Kaynaklı Rehabilitasyon Merkezi (JEOKAREM), Sporcu Sağlığı Araştırma, Uygulama ve Termal Rehabilitasyon Merkezi (SAUTER), Termal Seralarda Kümelenme Projesi yaklaşık olarak 70-90 lt/sn jeotermal kaynağa ihtiyaç duymaktadır. Kaynağın 20-30 lt/sn’lik kısmının Termal Seralarda Kümelenme Projesi’nde, geriye kalan 50-60 lt/sn’lik kısmının ise JEOKAREM ve SAUTER projelerinde kullanılması öngörülmektedir.
Terme Sahasında Jeotermal Kaynağın Temini ve Proje Sahalarına İletimi Projesi üç aşamadan oluşmaktadır. (i.) termal suyun aranması, (ii.) sondaj çalışması, (iii.) termal bölgeden proje alanına suyun iletilmesi. Bu aşamalardan termal bölgeden proje alanına suyun getirilmesi çalışması %80 oranında gerçekleşmiş bulunmaktadır (çalışma devam ediyor).
2. Termal Seralarda Kümelenme Projesi
Termal Seralarda Kümelenme Projesi kapsamında çiftçi uygulamalarının yapılacağı ve AR-GE çalışmalarının yürütüleceği toplam 1400 m2venlo tipi cam sera yapımı planlanmıştır; bu projenin ihale ve dokümantasyon süreci başlatılmıştır.
Kaba Yem Üretim Projesi
Kaba Yem Üretim Projesi ile ilgili uygulamalara başlanmış olup, bölgede örnek uygulama alanlarının bulunması ile ilgili arazi ve üretici taraması yapılmış ve bölgede ekolojik uygunluğu, tanıtıma elverişli ve yayılma potansiyeli olan 5 lokasyon belirlenerek protokol çerçevesinde 238 dekar alanda ekimler gerçekleştirilmiştir. Ayrıca, 80 dekar yalın tritikale ekilişi ve farklı karışım kombinasyonlarında 70 dekar demonstratif amaçlı ekim gerçekleştirilmiştir.
Yapılan Çalışmalarla İlgili Resimler
Dalakçı Köyü Mucur/Kırşehir
Hamurluüçler Köyü /KIRŞEHİR
Yeni Doğanlı Köyü Boztepe / KIRŞEHİR
Eski Doğanlı Köyü Boztepe / KIRŞEHİR
Seyfe Köyü Mucur/KIRŞEHİR
3. Ceviz Odaklı Kalkınma ve Gelişim Projesi
Ceviz Odaklı Kalkınma ve Gelişim Projesi ile ilgili ceviz klon bahçesi oluşturulmuş ve sulama sistemi ile ilgili proje çalışmaları devam etmektedir. Kaman cevizinin coğrafik işaret ile tescili çalışmalarına yönelik ön hazırlıklar yapılmıştır.
4. Jeotermal Kaynaklı Rehabilitasyon Merkezi (JEOKAREM/GETAT) Projesi
JEOKAREM Projesine ilişkin olarak uzmanların eğitimi devam etmekte, bunun yanı sıra öncelikli olan bazı cihaz ve ekipmanların alımı yapılmaktadır. Termal su, rehabilitasyon merkezine ulaştırıldığında merkez aktif hale gelecektir.
GETAT uygulamaları (akupunktur, ozon terapisi, proloterapi, kupa-hacamat tedavisi, hirudoterapi (sülük uygulamaları), fitoterapi ünitesi) için merkezde çalışacak hekim ve yardımcı sağlık personelinin gerekli eğitim ve sertifikasyonunun sağlanması hedeflenmektedir. Özellikle GETAT uygulamalarında merdiven altı uygulamaları tabiri ile adlandırılan yetkin olmayan kişilerin bu uygulamaları yapması nedeniyle sektörde bir boşluk oluşmuştur. Bu nedenle özgün eğitim programları faaliyetlerimiz arasında oldukça kapsamlı bir şekilde ele alınacaktır.
Kurulacak merkezin hasta kabulüne başlaması ile birlikte bölgede ilk defa jeotermal kaynaklar, yüksek teknolojik donanım, GETAT hizmetleri bir arada sunularak hastaların aldığı tedavi kalitesi artacaktır.
Bölgemizde, jeotermal kaynakları uygulayarak tedavi hizmeti veren başka merkezlerden farklı olarak GETAT uygulamaları da yapılacaktır ve daha da önemlisi Tıp Fakültesi bünyesindeki öğretim elemanları tarafından yönetilecektir.
5. Sporcu Sağlığı Araştırma, Uygulama ve Termal Rehabilitasyon Merkezi (SAUTER) Projesi
Sporcu sağlığı araştırma uygulama ve termal rehabilitasyon merkezi; spor esnasında sakatlanan bireylere, jeotermal enerjinin tedavi edici etkisi ve uzman akademik kadrosu ile tedavi hizmeti vermek için hazırlanıyor. Merkez aynı zamanda profesyonel spor kulüplerine, spor yapmak isteyenlere, hangi sporun kendisine daha uygun olduğuna karar veremeyen bireylere danışmanlık hizmeti verme anlamında da önemli bir görev üstleniyor.
Proje kapsamında öncelikle eğiticilerin eğitimi programına öncelik verilmiştir. Anti-Gravite Yürüme Bandı, İzokinetik sistem ve sırt modülü, Endovizyon ve spider sistemi ve diğer alt yapı tamamlandığında merkez hizmet verebilecek duruma gelecektir.
6. Pilot Üniversite Projelerinin Eğitim ve Tanıtım Projesi
Proje kapsamında Üniversitemiz ile TÜBA işbirliğinde “Yem ve Kırmızı Et Sempozyumu” düzenlenmiştir. Bölgesel kalkınma odaklı ve misyon farklılaşması ve ihtisaslaşması programında tarım ve jeotermal alanda ihtisaslaşma misyonu üslenen Üniversitemizin ve pilot proje uygulamalarımızın tanıtımının yapılması amacıyla video çekimleri ve görsel tanıtımlar yapılmıştır. Süreçlerinin ilerlemesine bağlı olarak video çekimlerinin yapılması, yazılı ve görsel yayım faaliyetlerinin yapılması, ulusal ve yerel basında pilot üniversite projelerinin tanıtımı çalışmaları devam etmektedir.
Kırşehir Ahi Evran Üniversitesinin Tanıtımına İlişkin Görseller